Wat een geweldige Olympische Spelen hebben we ervaren! Passie, plezier en prestaties! Applaus voor atleten en technische staf! Waar een ‘klein’ land groot in kan zijn. Inspirerend voor de huidige en de toekomstige generaties!
De sfeer die vooraf in de media door de Olympische TeamNL leiders André Cats en Pieter van den Hoogeband werd neergezet was dit jaar niet alleen op prestaties maar ook op plezier en beleving gericht. Goed om te lezen, deze gaan namelijk prima samen! Een sportcultuur neerzetten waar plezier en prestatie samen gaan levert namelijk duurzame prestaties en meer (sport)geluk op!
De afgelopen jaren heb ik mij verdiept in de ‘Acceptance & Commitment Training/therapy’ (ACT)’ en ben ik hierin als coach en trainer actief. Voor mij persoonlijk zorgt het voor meer ‘plezier en prestatie’ in de diverse trajecten én tijdens mijn werk als o.a. programmamanager in en buiten de (top)sport.
Graag deel ik kort een aantal voorbeelden gelinkt aan de zes zuilen (hexaflex) van ACT: ‘acceptatie’, ‘defusie’, ‘zelf als context’, ‘hier en nu’, ‘waarden’ en ‘toegewijde actie’. Zo krijg je een beeld van hoe alle ACT-processen met elkaar in verband staan en samen meer psychologische flexibiliteit vormen.
Acceptatie
78.000 mensen in een atletiekstadion? Vol energie en geluid? Dat maak je niet vaak mee…
Baanwielrennen: Je tegenstander die je hindert en de jury die vervolgens geen beslissing neemt? Of een tactische beslissing die je neemt maar vervolgens verkeerd uitpakt?
Het zijn uitdagingen waar je niet altijd of beperkt invloed op hebt maar die veel emoties en gedachten kunnen oproepen.
Als sporter kun je hier tegen vechten… maar je kan deze ook erkennen en accepteren zodat je je kan richten op waar je wel invloed op hebt: je eigen gedrag, keuzes en spel.
Defusie
Als sporter heb je soms weleens de gedachte ‘ik kan het niet’ of ‘ik ben niet goed genoeg’. Tijdens een evenement als de Olympische Spelen is er veel publiek en media die dit kunnen versterken, bijvoorbeeld door opmerkingen uit het publiek of door reacties op social media. Het vergt een extra vaardigheid om hiervan afstand te leren nemen (“ik merk op dat ik de gedachte heb… maar is dat wel zo?”).
De gedachten mogen en zullen erbij bijna iedere sporter of coach zijn maar de vaardigheid om er afstand van te kunnen nemen, zelfs in wedstrijdsituaties, kan je ook ontwikkelen en trainen.
Zelf als context
Een verkeerde keuze gemaakt in de wedstrijd? Een slechte race gevaren?
Na afloop van een race kan de teleurstelling groot zijn. Ben je vervolgens een slecht persoon? Niets waard? Of is je identiteit meer dan deze ene wedstrijd?
Je kan jezelf eraan herinneren dat je meer bent dan je prestaties in de laatste wedstrijd. Een prachtig voorbeeld is bijvoorbeeld zeilster Marit Bouwmeester die als moeder goud won.
Hier en nu
Lukt het om als toeschouwer de bal te volgen tijdens de hockeywedstrijden? Of om overzicht te houden tijdens de koppelkoers bij het baanwielrennen? Voorbeelden van sporten waarin sporters en coaches erg alert moeten zijn en snel beslissingen moeten maken. Als ze teveel nadenken over momenten eerder in de wedstrijd of teveel bezig zijn met het denken aan winnen of verlies dan gaat dat ten koste van de concentratie die ze nu nodig hebben.
Waarden
Waarden zijn je kompas, ze geven je richting in wat voor sporter en mens je wilt zijn. Voor TeamNl zijn bijvoorbeeld samenwerken en respect kernwaarden. In interviews was ook te horen dat sporters er in ieder geval ‘alles aan gedaan wilde hebben’ of vooral ook ‘plezier’ wilde hebben. Waarden die mede dankzij de (social) media goed zichtbaar werden. Zonder deze waarden geen medaille bij bijvoorbeeld het 3×3 basketbal of bij waterpolo?
Toegewijde actie
Presteren naar je waarden in welke situatie dan ook? Bij bovenstaande sporten was zichtbaar dat ook wanneer de teams achter stonden, ze bleven spelen naar hun waarden. Ongeacht het resultaat blijven samenwerken en er alles aan doen.
Een ander prachtig voorbeeld was de 4x 400m gemengde estafette die een optimale race liepen door alle vier taakgericht te blijven rennen, ongeacht hun positie in de race.
Tip: luister met bovenstaande kennis eens op een andere manier naar interviews (voorafgaand en na afloop van wedstrijden).
Mijn ervaring leert dat de ACT vaardigheden helpen om flexibeler en met meer energie uitdagingen aan te gaan en deze te beleven. Zowel in de sport als daarbuiten.
Wil je kennis maken, meer weten of wil je sparren? Of wil je een coach- of trainingstraject starten voor jezelf, een van de coaches of voor je team? Stuur mij vooral een berichtje of neem een kijkje op mijn website, leuk!
Tot slot
Wil je nog nagenieten en geïnspireerd raken? Bekijk dan vooral de aftermovie die gemaakt is door Carolien Visser van TeamNL (zie hieronder).
Net als Carolien zijn er overigens veel mensen betrokken bij de organisatie en het verloop van de Spelen die niet zichtbaar zijn, maar ook een applaus verdienen.
Plus: op 28 augustus starten de Paralympische Spelen in Parijs!
Veel kijkplezier!
